Amerika’da ki Siyahîler

Çok uzun yıllar boyunca filmlere, şarkılara ve çeşitli kitaplara konu olmuş ırk olan Amerikadaki Siyahîler konusu, üzerinde çok fazla düşünülmesi gereken ve derin bilgiler içeren bir konudur. Gelişen ve dönüşen Amerika bağımsızlığını ilan etmesiyle birlikte ekonomik yapısını dana çok destekleme yollarını aramış ve Afrika kıtasından köle ticareti yapma yolunu seçmiştir. Bugün adına “Transatlantik köle ticareti” denilen bu ticaret biçimi sadece Amerika’ya özgü olmayan aynı zamanda Avrupalılar tarafından da yüzyıllarca uygulanan bir ticaret biçimi olmuştur. Bu ticaret biçiminin bir kolu olan ırkçılık ile günümüzde bile hala tam anlamıyla çözüme kavuşturulamamış olan Amerika Siyahîleri konusu ortaya çıkmıştır. Kölelik sistemiyle başlayan ve günümüzde hala ikinci sınıf muamelesi görmelerine kadar uzanan bu topluma entegre olamama durumu Amerika’nın kanayan yarasıdır.

Toplumsal Yapı

Amerika’daki Siyahîler konusu Transatlantik köle ticaretiyle başlamış ve siyahilerin Amerika kıtasına getirilmesiyle devam etmiştir. Kıtaya köle olarak ulaşan siyahiler toplumsal olarak asla bir bütünün parçası olamamıştır. Uzun yıllarca beyaz ırk tarafından hor görülen ve aşağılanan siyahiler en aşağılık işlerde insani şartların çok altında çalıştırılmıştır. Geldikleri kıtada yaşayan toplum için çalışırken kendileri toplumun en alt sınıfında yer alarak köleliğe mahkûm edilmiştir. Toplumsal hiyerarşi baş gösterdiğinde siyahîler artık psikolojik olarak durumu kabul etmiş, var olan toplumsal yapının en altında yer aldıklarını kabullenmişlerdir. Bu durum siyahilerin ağır işlerde daha çok çalışmasına ve beyaz ırkın zenginleşmesine sebep olmuştur. Toplumsal yapıda iyice güçlenen beyaz ırk siyah ırkı daha kolay aşağılamaya yıllarca devam etmiş, bugün Amerikadaki Siyahiler konusunun hala konuşulmasına zemin hazırlamıştır.

Siyahilerin Hakları

Kıtada köle pozisyonunda bulunan ve beyaz ırk için adeta bir arı gibi çalışan siyahi ırkın hiçbir hakkı bulunmazdı. Kendi dillerini konuşmaktan bile alıkonulan bu insanlar kendilerini gittikçe değersizleştirmeye devam etmiştir ve bugün üzerine hala konuşulan pek çok film senaryosu gerçek senaryolardan ortaya çıkmaktadır. Amerika’da yaşanan bir iç savaş döneminin bitiminin ardından Güney bölgedeki bütün kölelere özgürlük hakkı tanındı ancak bu bölgedeki tarım ekonomisine de ket vurulmuştur. Diğer yandan iç savaşın bitmesini takiben siyahi ırka verilen özgürlük hakları daha sonra beyazlar tarafından yeniden geri alınır. Kölelik kalksa da siyahi ırktaki insanlar hiçbir zaman beyazlar kadar özgür ve rahat yaşayamamıştır. Bugün gelinen seviyede olayların seyri değişse de Amerika yönetimi meydana gelen ırkçı olayları yok saymaya devam etmekte ve ülkede ırk ayrımı olduğunu büyük bir çabayla reddetmektedir.

Kültürel Yapı

Bugün 21. Yüzyılda olunmasına rağmen siyahiler tam anlamıyla bulundukları topluma entegre olamamışlardır. Amerikan yönetimi bu konuda çaba sarf etmediği gibi günümüzde hala siyahiler üzerinde çeşitli baskılar devam etmektedir. Kültür dendiğinde kültürün en önemli ayağı olan dil de akla gelir. Amerikadaki Siyahiler kendi dillerini konuşamayacak kadar yoksun bırakılmış, adeta kültür varlıkları acımasızca ellerinden alınmıştır. Siyahi ırkın kendi öz kimliğini yeniden inşa edebilmesi üzerine Hiphop gibi müzikler yapılmaya başlanmış, siyahilere özgü kiliseler açılmıştır. Siyahiler bugün geçmişten farklı olarak kendi haklarını koruyan bir tavırla, kaybettikleri kültürel yapıyı yeniden inşa etmekteler. Öte yandan “Siyah güzeldir” tanımı ile “ Black İs Beautiful” akımı bugün siyahilerin öz kimlik kazanma çabasının en güzel örneklerindendir. Günümüzün dijital çağının en büyük nimetlerinden olan beyaz perdede siyah ırk üzerine yapılmış birçok film vardır. Bunlar:

• Black Panthers
• Do the Right Thing
• Selma
• Fruitvale Stuation
• I Am Not Your Negro
• Missisippi Burning
• The Colour Purple
• 12 Years a Slave